Sürekli Ayaktan Periton Diyalizi (SAPD) Nedir?
Sürekli Ayaktan Periton Diyalizi (SAPD), böbrek yetmezliği olan hastaların vücutlarında biriken fazla sıvı ve atık maddeleri periton zarı (karın zarı) aracılığıyla uzaklaştırmak için kullanılan bir diyaliz yöntemidir. Bu işlem, hastanın evde kendi başına veya bir yardımcıyla günde birkaç kez yapabildiği, sürekli ve taşınabilir bir tedavi seçeneğidir.
SAPD'nin Uygulanma Aşamaları
SAPD uygulaması genellikle şu adımları içerir: - 1. Hazırlık Aşaması: İlk olarak, hastanın karın bölgesine cerrahi bir işlemle kalıcı bir kateter yerleştirilir. Bu kateter, diyaliz solüsyonunun karın boşluğuna girip çıkmasını sağlar. İşlem öncesi eller yıkanır ve tüm malzemeler steril bir ortamda hazırlanır.
- 2. Boşaltım (Drenej): Karın boşluğunda bir önceki uygulamadan kalan kullanılmış diyaliz solüsyonu, yerçekimi yardımıyla boş bir torbaya boşaltılır. Bu işlem genellikle 15-20 dakika sürer.
- 3. Doldurma (İnfüzyon): Boşaltım tamamlandıktan sonra, yeni ve steril diyaliz solüsyonu (genellikle 1,5-3 litre) yine yerçekimi kullanılarak karın boşluğuna doldurulur. Bu işlem de yaklaşık 10-15 dakika sürer.
- 4. Bekleme Süresi (Diyaliz Süreci): Karın boşluğuna doldurulan solüsyon, 4-8 saat boyunca orada kalır. Bu süre zarfında periton zarı, atık maddeleri ve fazla sıvıyı kana tersten filtreleyerek solüsyona geçirir. Hasta bu sırada günlük aktivitelerine devam edebilir.
- 5. Tekrarlama: Bu döngü genellikle günde 4-5 kez tekrarlanır. Gece boyunca daha uzun bir bekleme süresi olabilir veya bazı hastalar otomatik bir makine (siklik periton diyalizi) kullanabilir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
SAPD uygularken hijyen kurallarına sıkı sıkıya uyulmalıdır, çünkü enfeksiyon riski (özellikle peritonit) önemli bir sorundur. Ayrıca, hastanın beslenmesi, sıvı alımı ve genel sağlık durumu düzenli olarak takip edilmelidir. SAPD, hastalara daha esnek bir yaşam tarzı sunarken, disiplinli bir şekilde uygulanması gereken bir tedavi yöntemidir.
Bu bilgiler genel bir rehber niteliğindedir; SAPD uygulaması mutlaka bir sağlık profesyoneli tarafından öğretilmeli ve takip edilmelidir. |
