Diyaliz Hastalarında Beslenme
23 Temmuz 2024

Diyaliz Hastalarında Beslenme


Diyaliz hastalarında beslenme, oldukça önemlidir. Diyaliz, böbreklerin görevini yerine getirmeye çalışır. Ancak sağlıklı bir insanda bulunan böbrekler kadar iyi çalışmaz. Vücutta atılması gereken maddeler ve atıklar, yeterince atılamaz. Doğru beslenme sağlanırsa, hastada atık miktarı daha az olacağından, diyaliz de daha etkili hale gelir. Ortaya çıkan rahatsızlıklara ve şikayetlere de (bulantı, tansiyon yükselmesi, kusma vb.) daha az rastlanır. Diyaliz hastaları da diğer normal insanlar gibi enerjiyi yağdan ve karbonhidrattan sağlamaktadır. Şayet doğru şekilde beslenme olmazsa, vücut enerji üretmek için kendi yapı taşlarını yıkacaktır. Bunun sonucu olarak da ilerleyen dönemlerde, halsizlik, yorgunluk ve enfeksiyonlara karşı açık hale geleceklerdir.

Günlük Kalori İhtiyacı

Günlük alınması gereken kalori miktarı, kişiden kişiye değişir. Yaş, kilo ve yapılan faaliyetlere göre ihtiyaç duyulur. Örneğin vücudumuzdaki her kiloya ortalama olarak 35-40 kalori almak gerekmektedir. Örnek olarak 70 kilo bir insanın günde 2400-2700 kalori alması gerekir. Her hastanın da kalori ihtiyacı farklıdır. Zayıf ise hasta daha fazla kalori, şişman ise daha az kalori almalıdır. Ayrıca şişman hastaların egzersiz de yapmaları gerekir.

Protein İhtiyacı

Diyalize giren hastalarda protein ihtiyacı önemli derecede artış gösterir. Bunun sebebi, diyaliz sırasında protein yapımında yer alan maddelerin yok olmasıdır. Diyalize başlayacak hastaların almış oldukları protein miktarını artırmaları gerekmektedir. Bunun için günlük olarak 100 gr. protein alımı, 70 kilo bir hasta için yeterli olmaktadır. Diyaliz hastalarının beslenmesinde hayvansal proteinlerin alınması, bitkisel proteinlerin alınmasından daha değerlidir. Sebebine gelince, hayvansal proteinler, bitkisel proteinlerden daha değerlidirler.

Karbonhidrat Tüketimi

Günlük hayatımızda enerji kaynağı olarak tüketilen karbonhidratlar; ekmek, makarna, yufka, pilav pasta gibi tüketimlere dikkat edilmeli, bunların yerine tatlı olarak bal, pekmez, yoğurt tüketilmeli ki, bu da önemli karbonhidrat içeren doğal besinlerdir. Kuru baklagiller tüketildiğinde, aldığımız hayvansal proteine de dikkat etmemiz gerekir. Onlar da en az hayvansal protein kadar fazla ve değerlidir.

Yağların Rolü

Diyaliz hastalarında beslenme için yağlar da önemli derecede yer alır. Önemli bir enerji ve besin kaynağıdır. Kilo durumuna göre ayarlanmalı ve yüksek kolesterol taşıyan hayvansal yağlara oranla zeytinyağı veya bitkisel yağlar tercih edilmelidir.

Sıvı Tüketimi

Diyaliz hastalarında beslenmede, sıvı tüketimi de oldukça büyük önem taşır. Burada dikkat etmemiz gereken nokta sıvıların alım miktarıdır. Diyaliz süresinin artmasından dolayı geçen süre sonunda, pek çok hastanın idrara çıkması kesilir. Diyaliz hastalarının içtikleri su ve sıvılar vücutta birikir. Kilo alımı ve vücutta şişkinliklerin meydana gelmesi, sıvı tüketiminin fazla olduğunu belirtir. Günde 1000-1500 ml. civarında sıvı tüketilmeli. Ancak az sıklıkta diyalize giriliyorsa, sıvı tüketimi de azaltılmalıdır.

Potasyumun Önemi

Diyaliz hastalarında beslenme potasyumun da önemi büyüktür. Potasyum, idrarla atılamadığı için kandaki potasyum değeri yükselir, bu da hayati tehlikeye sebep olur. Fazla potasyum içeren besinler (süt, patates, baklagiller, kurutulmuş meyveler) azaltılmalıdır. Kan potasyum değeri hakkında doktorunuz size bilgi verir ve gerekirse düşürmek adına ilaç verebilir.

Kalsiyum ve Fosfor Dengesi

Diyaliz hastalarının beslenmesinde kalsiyumun ayrı bir yeri vardır. Kemiklerin incelip zarar görmemesi için dışarıdan takviye olarak kalsiyum kapsülleri alınmalıdır. Besinlerle alınan fosfor miktarına da dikkat edilmelidir. İlaçlar genellikle yemek yerken alınmalıdır. Ayrıca doktor kontrolünde ilaç alınmalı, çevremizdeki diğer insanların önerileriyle tüketim yapılmamalıdır.

Gerekli Vitaminler

Bir diyaliz hastasının beslenmesi esnasında alması gereken günlük vitaminler de şunlardır:
  • Vitamin B1: 1.5 mg
  • Vitamin B2: 1.8 mg
  • Vitamin B6: 10 mg
  • Vitamin B12: 3 mcg
  • Vitamin C: 60 mg
  • Vitamin D: 0.25-1 mg
  • Vitamin E: 15 ünite

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Diyaliz Taban Puanları

Diyaliz Taban Puanları

Diyaliz Bölümü

Diyaliz Bölümü

Popüler İçerikler

Diyaliz Nedir?

Diyaliz Nedir?

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Acil Diyaliz Endikasyonları Nelerdir?

Acil Diyaliz Endikasyonları Nelerdir?

Periton Diyalizi

Periton Diyalizi

Diyaliz Fistülü Belirtileri ve Tedavisi

Diyaliz Fistülü Belirtileri ve Tedavisi

Diyaliz Hemşireliği

Diyaliz Hemşireliği

Böbrek Diyaliz Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?

Böbrek Diyaliz Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?